1. Thực trạng an toàn giao thông hiện nay
Hiện nay tai nạn giao thông đang diễn ra hàng ngày gây thiệt hại rất lớn về tài sản và tính mạng. Theo báo cáo tổng kết của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia 6 tháng đầu năm 2019 toàn quốc xảy ra 8.385 vụ tai nạn giao thông, làm chết 3.810 người, bị thương 6.358 người. So với 6 tháng đầu năm 2018, số vụ tai nạn giao thông giảm 641 vụ (giảm 7,1%), số người chết giảm 311 người (giảm 7,55%), số người bị thương giảm 679 người (giảm 9,65%).
Về ùn tắc giao thông, cả nước xảy ra 46 vụ; so với cùng kỳ năm 2018, tăng 8 vụ (tăng 17,4%). Nguyên nhân do tai nạn giao thông là 33 vụ (71,7%), lưu lượng phương tiện đông: 7 vụ (15,2%), nguyên nhân khác (sự cố phương tiện, cháy nổ, sạt lở…) 6 vụ (13,04%).
Người tham gia giao thông ý thức còn kém, ít hiểu biết về pháp luật, sử dụng chất ma túy, rượu bia khi tham gia giao thông, chạy xe quá tốc độ cho phép, phóng nhanh vượt ẩu...là những nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông.
Ngoài ra đường xá nhỏ hẹp, nhiều tuyến đường xuống cấp trầm trọng. Lượng xe lưu thông thì quá nhiều cũng là những yếu tố dẫn đến nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng xảy ra.
Để khắc phục vấn nạn này xảy ra cần tuyên truyền, giáo dục cho mọi người hiểu biết về pháp luật khi tham gia giao thông để có những biện pháp kịp thời nhằm hạn chế mức thấp nhất có thể.
* Tình hình trật tự an toàn giao thông đường bộ rất phức tạp với hai vấn đề nghiêm trọng:
- Nạn tắc đường trầm trọng ở các thành phố lớn.
- Tai nạn giao thông với số người chết, bị thương ở mức cao
* Các yếu tố ảnh hưởng đến tai nạn giao thông: phương tiện (gần 30%); con người (hơn 70 %)
* Nguyên nhân gây tại nạn giao thông xuất phát từ học sinh:
- Thiếu kiến thức, kĩ năng, ý thức khi tham gia giao thông.
- Không hiểu biết về Luật giao thông đường bộ và không nghiêm chỉnh chấp hành các quy tắc An toàn giao thông đường bộ.
2. Các quy tắc giao thông đường bộ
* Học sinh chúng ta cần nắm vững những quy tắc giao thông đường bộ nào ?
* Tìm hiểu một số quy tắc giao thông đường bộ:
2.1. Người đi bộ phải đi trên hè phố; trường hợp đường không có hè phố thì phải đi sát mép đường.
- Chỉ được qua đường ở những nơi có đèn tín hiệu, có vạch kẻ đường hoặc có cầu vượt, hầm dành cho người đi bộ;
- Tuân thủ tín hiệu chỉ dẫn; phải chú ý quan sát, chỉ qua đường khi bảo đảm an toàn;
- Không được: vượt qua dải phân cách, đu bám vào phương tiện giao thông đang chạy.
2.2. Người điều khiển xe đạp: Trên đường một chiều có vạch kẻ phân làn, phải đi trên làn đường bên phải trong cùng; chỉ được chở một người hoặc chở thêm một trẻ em dưới 7 tuổi;
Không được:
+ Đi xe dàn hàng ngang, đi vào phần đường dành cho người đi bộ và phương tiện khác
+ Sử dụng ô, điện thoại di động, thiết bị âm thanh
+ Kéo, đẩy xe khác, chở vật cồng kềnh, buông cả hai tay hoặc đi xe bằng một bánh.
2.3. Người điều khiển, người ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy, xe đạp điện, xe máy điện phải đội mũ bảo hiểm có cài quai đúng quy cách.
2.4. Người ngồi trên xe đạp, xe mô tô, xe gắn máy không được mang, vác vật cồng kềnh, không sử dụng ô, không bám, kéo hoặc đẩy các phương tiện khác, không đứng trên yên, giá đèo hàng hoặc ngồi trên tay lái.
(Theo Luật Giao thông đường bộ 2008)
3. Thực hiện luật an toàn giao thông
Tuyên truyền Luật giao thông đường bộ và các chuyên đề về giáo dục ATGT: có ý chấp hành các quy định về trật tự an toàn giao thông khi tham gia giao thông và thực hiện tốt “ Văn hoá giao thông”: không phóng nhanh vượt ẩu, không đi từ hàng 2 trở lên, cẩn thận khi rẽ phải, rẽ trái, không nô đùa, không chở quá 2 người. Khi đi bộ không dàn hàng ngang 3, 4 người, đi đúng phần đường quy định, khi băng qua đường phải nhìn trước nhìn sau đội mũ bảo hiểm khi đi xe gắn máy, xe đạp điện, ngồi trên xe máy. Thực hiện tốt hành vi: hiểu biết đầy đủ pháp luật về an toàn giao thông; Có ý thức trách nhiệm đối với bản thân và cộng đồng khi tham gia giao thông đường bộ; Có hành vi ứng xử văn hóa, thân thiện với người đồng hành, tận tình giúp đỡ người bị tai nạn; Không điều khiển xe máy khi không có giấy phép lái xe. Không có thói hư tật xấu khi ứng xử với mọi người cùng tham gia giao thông cũng như khi xảy ra tai nạn giao thông; Không để xảy ra tai nạn giao thông khi tham gia giao thông.
Phối hợp với gia đình học sinh, không cho học sinh chưa đủ tuổi quy định, chưa có giấy phép lái xe điều khiển xe máy. Kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích trong công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông.
Thông qua 6 chủ đề tuyên truyền giáo dục ATGT cho HS, nhà trường mong rằng các em HS truyền tải các nội dung của chuyên đề tới phụ huynh học sinh, đồng thời mong muốn các bậc PHHS tiếp tục giáo dục con em mình thực hiện tốt.
3.1 Chủ đề 1: Đi bộ an toàn
Những điều cần biết khi đi bộ trên đường - đi bộ an toàn
+ Tuân thủ quy tắc giao thông đường bộ: Đi trên hè phố, đi sát mép đường về phía tay phải, đi đúng phần đường, làn đường dành cho người đi bộ
+ Nắm vững cách qua đường an toàn ở nơi không có điều kiện an toàn (không có vạch kẻ đường, không có đèn tín hiệu, nơi có đoạn đường bộ giao nhau với đường sắt ...)
+ Nhận thức được những hành vi đi bộ qua đường không an toàn (vượt qua dải phân cách, đu bám vào phương tiện giao thông đang chạy, qua đường ở gần phía trước hoặc sau xe ô tô đang đỗ).
+ Nguyên tắc đi bộ an toàn vào ban đêm (tuân thủ các quy tắc giao thông đường bộ đối với người đi bộ nêu tại Điều 32 Luật Giao thông đường bộ năm 2008; nên mặc đồ phản quang hoặc trang phục sáng màu)
+ Đi bộ qua đường an toàn
- Cách phòng tránh:
+ Dừng lại bên đường, quan sát hai bên đường, lắng nghe tiếng động cơ ô tô, xe máy cẩn thận.
+ Giơ tay ra hiệu xin qua đường và chọn thời điểm thích hợp ( có ít xe qua lại), nhìn bên trái tránh phương tiện cơ giới từ chiều bên trái tới, đi thẳng, đến giữa đường quay sang nhìn bên phải tránh phương tiện cơ giới từ bên phải tới.
+ Không được qua đường nơi tầm nhìn bị che khuất.
+ Không được qua đường ở gần phía trước và phía sau ô tô đang đỗ
3.2 Chủ đề 2: Đi xe đạp an toàn
- Những điều cần biết khi đi xe đạp trên đường - đi xe đạp an toàn
+ Tuân thủ các quy tắc giao thông đường bộ đối với người đi xe đạp
+ Nhận thức được những hành vi đi xe đạp không an toàn.
+ Nắm rõ các nguyên lí và kĩ năng đi xe an toàn: Kiểm tra xe trước khi đi: độ cao, phanh, chuông...
+ Điều khiển xe: trên làn đường bên phải trong cùng, tuân thủ chỉ dẫn của đèn tín hiệu và người điều khiển giao thông, quan sát trước khi di chuyển hướng.
+ Nguyên tắc đi xe đạp an toàn vào ban đêm ( xe phải có đèn hậu, mặc đồ phản quang hoặc trang phục màu sáng)
+ Lưu ý: Trẻ dưới 16 tuổi không được điều khiển xe đạp máy, xe máy
3.3 Chủ đề 3: Đi xe đạp điện, xe máy điện, xe gắn máy an toàn.
+ Tuân thủ các quy tắc giao thông đường bộ.
+ Nắm rõ những điều cấm khi đi xe mô tô, xe gắn máy
+ Cách chọn mũ bảo hiểm: Phải chọn mũ bảo hiểm đạt tiêu chuẩn: mũ phải có tem kiểm định, lớp xốp cứng, dây đeo và khóa chắc chắn...
+ Cách đội mũ bảo hiểm đúng qui cách
+ Giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước
+ Chuyển hướng an toàn tại giao lộ
+ Vượt xe an toàn
+ An toàn đối với người ngồi sau xe mô tô, xe gắn máy (Khi lên xe phải quan sát phía sau và trèo lên xe từ phía tay trái; Ngồi ngay ngắn trên xe phía sau người lái, hai tay bám chặt người ngồi phía trước; Không vung vẩy chân tay, không nghiêng ngả hoặc đứng trên yên xe máy, không ngồi phía trước người lái; Ngồi sau xe máy phải đội mũ bảo hiểm và nên đi giày, dép có cài khóa.)
+ Các nguyên tắc lái xe ô tô, xe gắn máy vào ban đêm.
3.4 Chủ đề 4: Đội mũ bảo hiểm khi ngồi trên xe mô tô, xe gắn máy, xe máy điện, xe đạp điện.
- Người điều khiển, người ngồi trên xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy, xe đạp điện, xe máy điện phải đội mũ bảo hiểm có cài quai đúng quy cách.
- Trẻ em từ 6 tuổi trở lên khi ngồi trên xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh, xe gắn máy, xe đạp điện, xe máy điện phải đội mũ bảo hiểm.
3.5 Chủ đề 5: Một số cam kết ATGT cho học sinh.
- Không điều khiển phương tiện cơ giới đường bộ khi chưa đủ tuổi.
- Không điều khiển phương tiện cơ giới đường bộ khi chưa có giấy phép lái xe.
- Không phóng nhanh vượt ẩu, lạng lách, đánh võng.
- Không rẽ bất ngờ.
- Không chở quá 2 người trên xe.
- Không tham gia đua xe, cổ vũ đua xe trái phép.
- Không uống rượu bia trước khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
- Đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông bằng xe mô tô, xe gắn máy, xe máy điện, xe đạp điện.
- Lựa chọn tuyến xe buýt công cộng phù hợp để đi lại an toàn.
3.6. Một số nội dung tuyên truyền khác lồng ghép trong các chủ đề trên. Nhận biết một số loại biển báo hiệu đường bộ, đường sắt thông dụng: Có 5 nhóm biển báo hiệu đường bộ: Biển báo cấm, biển báo nguy hiểm, biển hiệu lệnh, biển chỉ dẫn, biển phụ. Nhận dạng được từng loại biển báo về hình dạng, màu sắc, hình vẽ, ý nghĩa của 5 nhóm biển báo này.
- Qui định sử phạt và vi phạm hành chính trong một số tình huống đi bộ, điều khiển xe đạp và ngồi trên xe máy vi phạm luật giao thông đường bộ (đi sai làn đường, đi xe bỏ cả 2 tay...)
- Tôn trọng các qui định về ATGT. Cam kết thực hiện và chia sẻ với những người thân trong gia đình về các kiến thức và kỹ năng được giáo dục.
4. Đề xuất các giải pháp phối hợp giữa nhà trường - gia đình trong việc giáo dục ATGT cho học sinh THCS.
Để thực hiện mục tiêu “ An toàn giao thông cho học sinh khi đến trường”, toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và PHHS trong toàn trường, hãy thực hiện nghiêm chỉnh Luật Giao thông đường bộ với mục đích giữ vững trật tự ATGT, nâng cao chất lượng cuộc sống và vận động thực hiện nếp sống văn minh, góp phần giảm thiểu TNGT, đồng thời thông qua chương trình này tăng cường công tác tuyên truyền vận động, phổ biến sâu rộng Luật Giao thông đường bộ tới toàn thể cán bộ, giáo viên và học sinh toàn trường, nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ trong nhà trường.
a. Đề nghị các bậc cha mẹ học sinh cùng tìm hiểu, nắm bắt kịp thời các thông tin tuyên truyền về thực trạng tham gia giao thông an toàn để phối hợp với nhà trường thường xuyên giáo dục ATGT cho con em mình. Chú ý đến nội dung “ Phòng tránh các tình huống giao thông nguy hiểm”.
b. Nhà trường đã tổ chức cho học sinh kí cam kết ATGT, thực hiện nghiêm túc các nội dung của bản cam kết. Và coi đó là khẩu hiệu hành động thiết thực để đảm bảo ATGT cho chính mình và toàn xã hội. Đề nghị các bậc cha mẹ học sinh cùng kí cam kết về việc chịu trách nhiệm giáo dục con em mình thực hiện tốt các chủ đề về ATGT đã nêu trong Bản cam kết.
c. Trong quá trình thực hiện, nếu học sinh có những vi phạm về quy tắc giao giao thông đường bộ, đề nghị các bậc cha mẹ học sinh cần thông báo ngay cho giáo viên chủ nhiệm được biết để kịp thời phối hợp giáo dục.
d. Trong chương trình giáo dục ngoại khóa về ATGT, mỗi năm học nhà trường tổ chức các cuộc thi với nội dung “Tìm hiểu về giao thông đường bộ”, “An toàn giao thông học đường”, “An toàn giao thông cho bạn, cho tôi” đề nghị các bậc cha mẹ học sinh quan tâm, tạo điều kiện và phối hợp cùng nhà trường tổ chức đạt hiệu quả các buổi sinh hoạt ngoại khóa.
Để hưởng ứng một cách có hiệu quả, tôi kêu gọi cán bộ, giáo viên, các bậc PHHS cùng các em học sinh hãy thực hiện tốt khẩu hiệu “Ba có, bốn không” như sau:
* Khẩu hiệu “Ba có”:
- Có hiểu biết đầy đủ và nghiêm chỉnh chấp hành Luật giao thông đường bộ. Người đi bộ: Phải đi trên hè phố, lề đường, đi sát mép đường; Chỉ qua đường ở những nơi có tín hiệu vạch kẻ đường và phải tuân thủ tín hiệu chỉ dẫn.
- Có ý thức trách nhiệm cao đối với bản thân và cộng đồng khi tham gia giao thông. Phải đảm bảo an toàn cho mình và những người khác. Hợp tác, giúp đỡ người bị nạn khi xảy ra tai nạn giao thông.
- Có hành vi ứng xử hợp lý và đúng mực, có tình người trong các tình huống xảy ra trên đường, cư xử có văn hóa như: tham gia giao thông từ tốn, bình tĩnh, ưu tiên cho người già, trẻ nhỏ, biết xin lỗi khi có va quệt.
* Khẩu hiệu “Bốn không”:
- Không uống rượu bia, phóng nhanh vượt ẩu, vượt đèn đỏ, điều khiển phương tiện chưa đủ giấy tờ quy định.
- Không lấn chiếm: Lòng đường, vỉa hè, hành lang bảo vệ ATGT.
- Không có thói hư, tật xấu trong ứng xử với mọi người cùng tham gia giao thông cũng như khi xảy ra TNGT.
- Không để xảy ra TNGT khi tham gia giao thông.
Các bậc PHHS, cán bộ, giáo viên và học sinh THCS Nguyễn Lân hãy nhiệt tình thực hiện nghiêm chỉnh Luật Giao thông đường bộ là đã góp phần làm giảm thiểu tai nạn giao thông trên địa bàn. Cuộc sống của chúng ta ở phía trước có rất nhiều điều tốt đẹp, tương lai đang rộng mở và chờ đón chúng ta. Chúng ta hãy là người biết sống văn minh, lịch sự và xây dựng xã hội tốt đẹp!